Nöbetçi Eczaneler
Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’da milyonlarca Uygur Türkü ve diğer Türk halklarının keyfi tutuklanması ve zorunlu çalışma, toplama kampı gibi soykırım uygulamaları ile karşı karşıya kalmasına uluslararası kuruluşlardan tepki gelmeye devam ediyor.
BM Keyfi Gözaltı Çalışma Grubunun Çin’in keyfi gözaltı ile tutukladığı 3 Uygur Türkü ile çağrısı Uygur Türkleri tarafından memnuniyetle karşılandı.
Uygur Soykırımını tün dünyaya duyuran ve bu konuda lobi çalışmaları yapan Uygur Hareketi konu ile ilgili bir basın bülteni yayınladı.
Uygur Hareketinin konu ile ilgili yaptığı basın bülteninde şunlar kaydedildi:
Uygurlar Hareketi, Birleşmiş Milletler Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu (WGAD) tarafından 20 Mart 2023 tarihinde yayınlanan ve Çin rejimine Kurban Mamut, Ekpar Asat ve Gülşen Abbas’ı derhal serbest bırakma çağrısında bulunan 88/2022 sayılı son Görüşü memnuniyetle karşılamaktadır. Bu vesileyle, Uygur Hareketi, Çin rejiminin bu kişilerin yanı sıra Doğu Türkistan’da keyfi olarak gözaltına alınan diğer tüm Uygurları ve Türk halkını derhal serbest bırakması talebini yinelemektedir.
Çin Hükümeti, bu üç Uygur bireyini yanlış bir şekilde, Doğu Türkistan’daki Uygurlara ve diğer Türk halkına karşı insanlık dışı muamelelerini haklı çıkarmak için kullanılan ortak bir taktik olan terörizm ve ayrılıkçılıkla suçladı. Bu, Bay Mamut, Bay Asat ve Bayan Abbas’ın gözaltına alınmasının keyfi olduğunu ve uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ettiğini belirten 88/2022 sayılı Görüş ile doğrulanmıştır. Raporda, Çinli yetkililerin gözaltına alınmaları için yasal bir dayanak olduğuna dair herhangi bir kanıt sunmadıkları ve zorla kaybedilmelerinin onları yasaların koruması dışında bıraktığı vurgulandı. Raporda ayrıca, bu kişilerin haksız yere gözaltına alınmasının tek nedeninin Uygur kimlikleri ve Çin rejiminin insan olarak eşitliklerini kabul etmeyi reddetmesi olduğu vurgulandı.
Çinli yetkililer, soykırım kampanyalarının bir parçası olarak Uygur, Kazak ve diğer topluluklardan entelektüelleri, kültürel figürleri ve profesyonelleri hedef almaya devam ediyor. Uygur toplumu arasında entelektüel ve kültürel bir figür olan Bay Mamut, öncelikle önemli rolü nedeniyle gözaltına alındı. 2017’nin başlarında Çinli yetkililer tarafından zorla kaybedildi ve ailesi onunla tüm temasını kaybetti.
Ekpar Asat, bir girişimci ve popüler bir sosyal medya uygulamasının kurucusudur. Bay Asat’ın ilk gözaltına alınmasının temeli belirsizliğini korurken, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Uluslararası Ziyaretçi Liderliği Programı’na katılımı veya yurtdışındaki bireylerle olan bağları nedeniyle hedef alınmış olabileceğine inanılmaktadır. Çinli yetkililer, etnik nefreti ve ayrımcılığı teşvik etmekten 15 yıl hapis cezasına çarptırıldığını iddia etti, ancak ailesinin duruşmada bir avukatın bulunduğuna veya hatta bir duruşma olup olmadığına dair hiçbir kanıtı yok.
Emekli bir doktor olan Bayan Gülşen Abbas, yetkililer tarafından gözaltının zamanı, yasal dayanağı veya koşulları hakkında herhangi bir bilgi verilmeden gözaltına alındı. Eylül 2018’de bir yeniden eğitim merkezine gönderildiğine inanılıyor ve Aralık 2020’de ailesi, üçüncü bir taraftan, örgütlü terörizme katılmak, terörist faaliyetlere yardım etmek ve toplumsal düzeni bozmak gibi asılsız suçlamalarla 20 yıl hapis cezasına çarptırıldığını öğrendi. Daha sonra Dışişleri Bakanlığı (MOFA) Sözcüsü Wang Wenbin, 31 Aralık 2020’de düzenlediği basın toplantısında hapis cezasının uzunluğunu açıklamadan cezayı doğruladı. Dr. Gülşen Abbas’ın evinden yasadışı olarak kaçırılması, kız kardeşi Ruşen Abbas’ın Uygurların durumu hakkındaki ilk halka açık konuşmasından sadece 6 gün sonra geldi. Dr. Gülşen Abbas’ın evinden yasadışı olarak kaçırılması, kız kardeşi Ruşen Abbas’ın Uygurlar ve Dr. Gülşen Abbas’ın gözaltına alınmasının kız kardeşinin aktivizmine bir misilleme olduğu açıktır ki bu şüphesiz ÇKP’nin öteleme baskısının bir örneğidir. Bugüne kadar, rejimden kesin cezasının uzunluğuna dair resmi bir bildirim yok.
Uygur Hareketi İcra Direktörü Ruşen Abbas, rapor hakkında şunları söyledi: “BM Çalışma Grubu’nun Uygurların keyfi olarak gözaltına alınmasına ilişkin raporu, son birkaç yıldır iddialarımızın açık ve kesin bir doğrulamasıdır. Çin hükümetinin sistematik ve insanlık dışı zorla endoktrinasyon ve keyfi gözaltı kampanyası, soykırım ve insanlığa karşı bir suçtan başka bir şey değildir. Kız kardeşim Gülşen Abbas bu acımasız rejimin kurbanıdır ve gözaltına alınması derhal telafi edilmesi gereken yasadışı bir eylemdir. Emekli bir doktor olan kendisine yönelik sahte suçlamalar, Çin hükümetinin insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü tamamen göz ardı ettiğini göstermektedir. Çin hükümeti bu vahşetleri işlemeye devam ederken dünya boş durmamalı. Uluslararası toplumu, kız kardeşim Gülşen Abbas da dahil olmak üzere keyfi olarak gözaltına alınan tüm Uygurları serbest bırakması için Çin’e baskı yapmak için acil ve kararlı bir şekilde harekete geçmeye çağırıyoruz” dedi.
Kurban Mamut’un oğlu Behram Sintaş, Çin hükümetinin babasını hiçbir koşul olmaksızın derhal serbest bırakması ve hayatının geri kalanını karısıyla barış içinde yaşamak için eve dönmesine izin vermesi talebini yeniden dile getirdi. “Çin hükümeti eylemlerinden sorumlu tutulmalı ve Uygur toplumununkiler de dahil olmak üzere tüm bireylerin temel insan haklarına saygı göstermelidir. BM çalışma grubunu, Çin hükümetine aciliyet ve şefkatle hareket etmesi için baskı yapmak ve babamın ve haksız yere gözaltına alınan diğer tüm Uygurların derhal serbest bırakılmasını sağlamak için mevcut tüm araçları kullanmaya çağırıyorum. Uluslararası toplum, bu vahşete son vermek ve bu suçların kurbanlarına adalet getirmek için bir arada durmalıdır.” dedi.
Uygur Hareketi, Bay Mamut, Bay Asat, Bayan Abbas ve keyfi olarak gözaltına alınan tüm kişilerin derhal serbest bırakılmasını talep etmenin yanı sıra, Çin rejiminin BM İnsan Hakları Konseyi’nin Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu’nun Doğu Türkistan’a sınırsız bir ziyaret gerçekleştirmesine izin vermesini talep ediyor. Uluslararası toplumu, Çin hükümetini soykırım ve insanlığa karşı işlediği suçlardan sorumlu tutmak ve Doğu Türkistan’da Uygurlara ve diğer Türk halklarına karşı işlenen insan hakları ihlallerine son vermek için hızlı ve kararlı bir şekilde harekete geçmeye çağırıyoruz.
Çalışma Grubu, davayı daha fazla değerlendirilmek üzere Zorla veya İstemsiz Kaybolmalar Çalışma Grubu’na, azınlık sorunları Özel Raportörü’ne ve din veya inanç özgürlüğü Özel Raportörü’ne havale etmiştir. Çin tarafından ezilen Uygur ve diğer Türk topluluklarının insan haklarını desteklemek için Uygur Hareketi, bu davanın gelişmelerini yakından izlemeye ve tetikte kalmaya devam ediyor. Çin hükümeti tarafından işlenen insan hakları ihlallerine ışık tutmaya ve etkilenen herkes için adalet ve hesap verebilirliği savunmaya devam edeceğiz.
BM İnsan Hakları Konseyi’nin Keyfi Gözaltı Çalışma Grubu’nun Kurban Mamut, Ekpar Asat ve Gülşen Abbas ile ilgili görüşlerinin tamamına buradan ulaşılabilir.