Bu anlaşmalar, Rusya Başbakanı Mikhail Mishustin’in iki ülkenin hükümet başkanlarının 30. olağan toplantısına katılmak üzere Çin’i ziyaretinde, ekonomik ve stratejik işbirliğini güçlendirmek için ortak bir bildiri ve bir dizi resmi belgenin imzalanmasıyla gerçekleşti.
RIA Novosti’ye göre, Rusya’nın devlet nükleer enerji şirketi Rosatom’un genel müdürü Alexei Likhachev, Moskova ve Pekin’in Çin’de Rus tasarımı nükleer santraller geliştireceğini duyurdu.
Likhachev gazetecilere, “İki ülke, hızlı nötron reaktörlerini ve kapalı nükleer yakıt döngüsü teknolojilerini aktif olarak kullanmayı planlıyor” dedi.
Lekhachev, “Nükleer sektörde ikili işbirliğinin bir sonraki aşamasına geçmeliyiz. Bu aşama, Çin’de Rus tasarımı nükleer santrallerin geliştirilmesini ve yakıt döngüsünün kapatılması ve endüstriyel hızlı nötron reaktörlerinin yoğun kullanımı dahil olmak üzere dördüncü nesil nükleer enerji konusunda ortak çalışmayı içeriyor” diye ekledi.
Rosatom’un hedefinin, nükleer yakıt döngüsünde işbirliğinin güçlendirilmesi ve Çin’in uranyum üretim kapasitesinin artırılması dahil olmak üzere karşılıklı yarar sağlayan konulara odaklanarak Çin’de nükleer santral inşaatı için uygun anlaşmalar yapmak olduğunu da sözlerine ekledi.
Ulusal para birimleriyle işlem
Öte yandan, Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, Rusya ile Çin arasındaki ticari işlemlerin şu anda yaklaşık %99 oranında ulusal para birimleriyle gerçekleştirildiğini duyurdu.
Russia-1 TV kanalına verdiği röportajda Novak, işbirliğinin ana alanlarının petrol ve gaz, elektrik enerjisi, kömür endüstrisi ve yenilenebilir enerji kaynakları olduğunu açıkladı.
Novak, Rusya’nın yaptırımlara rağmen Çin’e istikrarlı seviyelerde hidrokarbon tedarik etmeye devam ettiğini doğruladı. Bu yılın ilk dokuz ayında 72 milyon ton petrol tedarik edildi ve bu rakam geçen yılın seviyesine yakın. Gaz tedarikinde ise %31 artış kaydedildi ve “Power of Siberia” boru hattı ile bu yıl 38 milyar metreküp tasarım kapasitesine ulaşılması bekleniyor.
Novak, yaptırımların baskısına rağmen Rusya’nın Çin’e hidrokarbon tedarikinin istikrarlı ve geçen yılın seviyelerine yakın olduğunu doğruladı.
Vize kaldırılması
Rusya Başbakanı Mikhail Mishustin Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatları doğrultusunda, Çin’den gelen turistler için karşılıklı vize muafiyeti üzerinde çalıştıklarını belirterek, iki ülke arasındaki ticaret işlemlerinde dolar ve avronun payının en düşük seviyeye düştüğünü kaydetti.
Mishustin, Rus hükümetinin “Çin vatandaşlarını Rusya’ya giriş vizelerinden muaf tutmak için benzer çözümler üzerinde çalıştığını” belirterek, özellikle Çin’in Rus vatandaşları için vizeleri iptal etmesinden sonra, iki ülke arasındaki turist alışverişinin geçen yıla göre artacağını umduğunu ifade etti.
Rusya başbakanı ayrıca, tarım ürünleri ticaretinin bu yılın ilk dokuz ayında %15 arttığını belirterek, ülkesinin Çin pazarında popüler olan yüksek kaliteli Rus gıda ürünlerinin tedarikini artırmaya hazır olduğunu doğruladı.
Her iki ülkenin çıkarlarının korunması
Çin Başbakanı Li Keqiang, Pekin’in güvenlik alanı da dahil olmak üzere “iki ülkenin çıkarlarını daha etkili bir şekilde korumak” için Moskova ile işbirliğini güçlendirmeye hazır olduğunu teyit etti.
Li, uluslararası durumun şu anda “temel değişiklikler” geçirdiğini ve Çin’in “liderlerimizin ulaştığı önemli anlaşmaların ruhu içinde Rusya ile stratejik diyaloğu güçlendirmeye ve kalkınma ve güvenlik çıkarlarımızı daha etkili bir şekilde korumak için tüm alanlarda işbirliğini geliştirmeye hazır” olduğunu söyledi.
Rusya ve Çin’in bu yıl “Büyük Vatanseverlik Savaşı ve II. Dünya Savaşı’nda zaferin 80. yıldönümü ile militarist Japonya’ya karşı kazanılan zaferi” anmak için etkinlikler düzenlediğini kaydetti.
“Çok önemli bir ziyaret”
Mishustin, Pazartesi günü Çin’e geldi ve iki günlük ziyaretinde Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve Başbakan Li Keqiang ile görüşmelerde bulunacak.
Pazartesi günü Hangzhou’da Li ile görüştükten sonra, Salı günü Çin devlet başkanı ile görüşmek üzere Pekin’e gidecek.
Çin ve Rusya arasında hükümet başkanları düzeyinde son toplantı, geçen yıl Ağustos ayında Rusya’nın başkenti Moskova’da gerçekleştirilmiş ve Çin başbakanı, ikili ilişkilerde “yeni bir canlılık ve dinamizm” olduğunu övmüştü.
Interfax’a göre Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov Cuma günü yaptığı açıklamada, Kremlin’in bu ziyarete “büyük önem” verdiğini belirtirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Mishustin aracılığıyla Xi’ye bir mesaj gönderecek olup olmayacağı konusunda açıklama yapmaktan kaçındı.

