Nöbetçi Eczaneler
Macaristan’ın başkentinde düzenlediği basın toplantısında Orban, “Çin, yeni dünya düzeninin temel direklerinden biridir” dedi.
Şi, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile Belgrad’da yaptığı görüşmenin ardından 8 Mayıs günü sonlarında Macaristan’ın başkentine geldi. Avrupa turu 5 Mayıs’ta Fransa’da başladı; burada Başkan Emmanuel Macron ve AB liderleri ona Çin’in ticari kısıtlamalarını hafifletmesi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e Ukrayna işgalini sona erdirmesi için baskı yapmak için nüfuzunu kullanması yönünde çağrıda bulundu.
Orban, ikili ticaretin son 20 yılda dört katına çıktığını ve Pekin ile Macaristan arasındaki ilişkilerin “stratejik ortaklığa” dönüştüğünü söyledi.
Orban, 20 yıl önce Macaristan’daki Çin yatırımının o kadar küçük olduğunu ve bunu bulmak için bir “büyüteç”e ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Ancak geçen yıl Macaristan’daki tüm yabancı yatırımların dörtte üçünün Çin tarafından yapıldığını belirten Orban, bunun on binlerce Macar’a iş sağladığını da sözlerine ekledi.
Orban ayrıca Macaristan’ın Çin’in Ukrayna’ya yönelik barış planını destekleyeceğini söyledi.
Pekin, bir yıldan fazla bir süre önce Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını sona erdirmeye yönelik genel ilkeleri belirleyen 12 maddelik bir belge sunmuştu ancak ayrıntılara girmemişti. O dönemde hem Rusya’da hem de Ukrayna’da soğuk bir karşılamayla karşılaşan ABD, Çin’in kendisini barışçıl bir ülke olarak sunduğunu ancak Rusya’nın “yanlış anlatısını” yansıttığını ve onun geniş çaplı işgalini kınamadığını söyledi.
Budapeşte basın toplantısında Orban ile birlikte konuşan Şi, Çin’in Macaristan ile ekonomik, ticari, yatırım ve finansal iş birliğini derinleştireceğini söyledi.
Avrupa turnesinin üçüncü ve son durağı olan Şi, Budapeşte ile Belgrad arasında yüksek hızlı demiryolu bağlantısı da dahil olmak üzere önemli inşaat projelerini ilerletme sözü verdi.
Şi, hükümet yanlısı günlük Magyar Nemzet gazetesi için yazdığı makalede Macaristan’ı “Çin yatırımı için Orta ve Doğu Avrupa bölgesindeki 1 numaralı hedef” olarak nitelendirdi.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto bu hafta başında yaptığı açıklamada, Macar ve Çinli yetkililerin 16 ila 18 yeni işbirliği anlaşması imzalamasının beklendiğini ve bunlardan birinin Çin’in devasa Kuşak ve Yol projesi kapsamında büyük ölçekli bir altyapı projesi olabileceğini söyledi.
Şi’nin beş yıl aradan sonra ilk Avrupa ziyareti, Pekin’in kıtanın ekonomik ve siyasi meseleleri üzerindeki etkisini artırma çabasının bir parçası olarak görülüyor.
Orban, Çin ve Rusya ile yakın ilişkiler geliştirirken, AB’nin Moskova’ya yönelik yaptırımlarına katılmayı veya diğer NATO ülkeleri gibi Ukrayna’ya silah sevkiyatına izin vermeyi reddettiği için Brüksel’i kızdırdı.
Belgrad’da iki ülke, Şi ve Vucic tarafından imzalanan Çin-Sırp anlaşmasının, işbirliklerinin düzeyini stratejik ortaklıktan “Sırbistan ve Çin toplumunu yeni dönemde ortak bir gelecekle inşa etmeye” yükselttiğini söyledi.
Bir dizi ikili görüşmenin ardından Vucic, bunu “iki ülke arasındaki en yüksek işbirliği biçimi” olarak nitelendirdi.
Şi, ülkelerinin “temel ve uzun vadeli çıkarlar” adına “hegemonyaya ve güç politikalarına ortaklaşa karşı çıkacaklarını” söyledi.
Moskova gibi Pekin de Belgrad’ın eski eyalet Kosova’nın bağımsızlığını tanımayı reddetmesi konusunda diplomatik olarak destek verirken, Belgrad da Çin’in Tayvan’a yönelik iddialarını destekledi. Vucic 8 Mayıs’ta BM Tüzüğü’ne atıfta bulunarak “Tayvan Çin’dir” dedi.
Şi’nin ziyareti görünüşe bakılırsa NATO’nun 1999 yılında Belgrad’daki eski Çin Büyükelçiliği’ni bombalamasının 25. yıldönümüne denk geliyordu; bu ölümcül olay Pekin ve Belgrad’ı Batı’nın Balkanlar’a ve dünyaya müdahalesine yönelik eleştirilerinde birleştirdi.
Çin, son on yılda Sırbistan’a yaklaşık 6 milyar dolar yatırım yaptı ve bu parayı bakır madenleri ve çelik fabrikasının yanı sıra, bazıları tarafından hükümetler arasında şeffaf olmayan ve aşırı riskli anlaşmalar olarak eleştirilen büyük otoyol ve altyapı projelerine yatırdı.