Nöbetçi Eczaneler
Saldırının şekli ve güvenlik güçlerinin 120’yi aşan kayıpları, önceden yapılan hazırlıkları ve askeri kabiliyetleri yansıtmaktadır.
Suriye güvenlik kaynaklarına göre saldırı, devrik rejimin bir grup üst düzey subayının saklandığı bildirilen bir yere baskın düzenlemek üzere Cableh kırsalındaki bir bölgeye giden güvenlik güçlerini hedef aldı. Güvenlik güçlerine yönelik saldırıda eski unsurlar ve yerleşme sürecinden geçmiş subaylar yer aldı.
Lübnanlı güvenlik kaynakları yaptıkları açıklamada, uluslararası ve bölgesel tarafların birkaç gün önce Lübnan resmi tarafını Hizbullah’ın Suriye topraklarında yaptığı ve Suriye kıyılarında silahlı bir darbe girişimiyle bağlantılı olduğundan şüphelenilen hazırlıklar konusunda bilgilendirdiğini söyledi.
Kaynaklar, aynı tarafların Baalbek-Hermel bölgesindeki bazı kasabalarda devrik Suriye rejiminin kalıntılarından oluşan gruplarla birlikte Hizbullah unsurlarının hareketlerini izlediğini açıkladı.
Alınan bilgiye göre Lübnan’ın resmi güvenlik makamları, Hizbullah’ın irtibat ve koordinasyon birimi başkanı Refik Safa’yı çağırarak partinin Suriye’de devam eden gelişmelere müdahil olup olmadığı konusunda bilgi almaya karar verdi.
İran gözetiminde iki operasyon odası
Bölgesel güvenlik kaynaklarına göre İran birkaç hafta önce Suriye’deki saha durumunu yakından takip etmek amacıyla biri Irak’ta diğeri Suriye-Lübnan sınırı yakınlarındaki Badita kasabasında olmak üzere iki operasyon odası kurdu.
Kaynaklara göre Esed rejiminin devrilmesinden bu yana İran Devrim Muhafızları, 4. Tümen ve Askeri İstihbarat’a bağlı yüzlerce subayı Lübnan ve Irak’ta tutmaya hevesli, zira bu subaylar kendilerine bağlı birçok eski unsurla iletişim kurabiliyor ve Esed’in devrilmesinden önce silahların depolandığı yerleri biliyorlar.
Lübnan Hizbullahı ile yakın bağları olan 4. Tümen komutanlarından Albay Ghiyath Dallah liderliğindeki son hareketler, geçmiş dönemde kırılgan güvenlik durumundan faydalanarak Humus vilayeti üzerinden kıyı bölgelerine bir miktar destek aktaran Hizbullah ile koordinasyon halindeydi.
Geçtiğimiz Şubat ayında Hizbullah’ın eski lideri Hasan Nasrallah’ın cenaze törenine katılmak üzere heyet gönderme bahanesiyle Irak’tan Beyrut’a büyük miktarlarda para aktarılmıştı.
Suriye yönetimi geçtiğimiz dönemde Irak’ta bulunan subayların isim listelerini elde etmeye ya da vermeye çalıştı ve Irak hükümeti de Suriye Dışişleri Bakanı Es’ad Şeybani’ye bu subaylar hakkında bilgi vermek niyetiyle bir ölçüde duyarlılık gösterdi. Ancak Suriyeli bakanın ziyaretinin güvenlik tehditleri nedeniyle iptal edilmesi, Irak’taki İran yanlısı grupların ziyaret öncesinde Suriye yönetimine karşı kasıtlı olarak doğrudan tehditler savurması ve İran’ın istekleri doğrultusunda Suriye ve Irak hükümetleri arasındaki ilişkilerin gelişmesini engelleme çabası bunu engelledi.
İran’ın hedefleri
Suriye Televizyonu’nun güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Esed güçlerinin eski mensupları tarafından gerçekleştirilen saldırıların amacı kıyı bölgelerini geri almak ve tahkim etmek, ardından da buralardaki tüm kalıntıları harekete geçirmekti.
Bu hamlelerle İran, Esed’in devrilmesinin ardından özellikle Suriye’nin güneyinde bulunan birçok casusluk ağını kaybettikten sonra Suriye’deki güvenlik bölgelerini yeniden tesis etmeye çalışıyor.
İran’ın işgalci israil’in hareketlerini izleme kabiliyeti önemli ölçüde azaldı, bu nedenle kaybettiği nüfuzunun bir kısmını geri kazanmaya ve büyük bir gerileme yaşayan istihbarat yeteneklerini korumaya çalışıyor.
Trump yönetiminin yakın zamanda Irak’a gaz ihracatını engellemeye çalışması nedeniyle ABD’nin de büyük baskısıyla karşı karşıya olan İran, kartları yeniden karmak ve nüfuzunu koruduğunu vurgulamak için Suriye sahasında kaosu yeniden alevlendirmeye itilmiş gibi görünüyor.
Öte yandan Tahran, yeni Suriye yönetiminin yönetime devam etmek için gerekli yetkinlikten yoksun olduğunu vurgulamaya çalışıyor ki bu da İran Dışişleri Bakanlığı’nın Sahel’deki olaylardan sonra Tahran’ın Suriye ile ilişkileri açmak için acele etmediği yönündeki açıklamalarıyla uyumlu.
Yeni huzursuzluk dalgaları beklentisi
Suriyeli güvenlik kaynakları, çok sayıda eski Esed güçleri mensubunun son olaylara karışması, geceleri evlerinden saldırılar düzenlemesi ve ardından normal hayatlarına dönmesi nedeniyle, durumun hızlı bir şekilde kontrol edilmesini zorlaştıran güvenlik huzursuzluğu dalgalarının devam etmesini bekliyor.
Lübnan’dan Sahel bölgesine para ve silah akışı devam ettikçe, saldırıların devam etmesi için gerekli malzemeler de hazır olacaktır.
Suriye güvenlik çevrelerinde, devrik rejimin kalıntılarının, güvenlik güçlerinin hedef alınmasının ardından silahlı grupların Suriye kıyılarına akın etmesiyle ortaya çıkan bazı ihlalleri istismar ederek, silahlarını bırakan daha fazla eski Esed rejimi unsurunu savaşa geri dönmeye ikna etmesinden endişe ediliyor.