İnsan hakları aktivistleri, 2024 UEFA Avrupa futbol turnuvasının organizatörlerini, tedarik zincirlerinde Uygurların zorla çalıştırıldığı veya Uygurların gözetim altında tutulmasına katkıda bulunduğu tespit edilen Çinli şirketlerle sponsorluk sözleşmeleri yapmakla eleştirdi.
Hisense, BYD ve Alibaba adlı şirketlerin reklamları, 14 Haziran-14 Temmuz tarihleri arasında Almanya’nın ev sahipliğinde düzenlenen turnuva ile ilgili materyallerde ve sahalarda yer alıyor.
Çin Parlamentolar Arası İttifakı (IPAC) İcra Direktörü Luke de Pulford, “Ne yazık ki Çin parasının cazibesi, bu parayı alma ihtimali olan pek çok kişi için çok güçlü oldu” dedi.
“Bu şirketlerin birçoğunun zorla çalıştırmaya karışmış olmasına ve tedarik zincirlerinde büyük sorunlar bulunmasına rağmen, karşı koyamayacakları kadar güçlü oldular” dedi. “Bence açgözlülük maalesef temel hakların önüne geçmiş durumda. Buradaki sorunun temeli budur.”
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü (ASPI) tarafından Mart 2020’de yayınlanan bir raporda, aralarında Çin’in en büyük televizyon üreticisi Hisense ve elektrikli otomobil üreticisi BYD’nin de bulunduğu 82 tanınmış küresel markanın, zorla çalıştırıldıklarını kuvvetle düşündüren koşullarda yaşayan ve çalışan Uygurlar tarafından üretilen parçaları kullandıklarına dair kanıtlar bulunmuştu.
Dünya çapında video gözetimini takip eden IPVM’ye göre, Alipay’in sponsor olduğu Alibaba, bulut müşterilerine Uygurları tespit etmelerini sağlayan yüz tanıma hizmetleri sunuyor.
Çin 2017’den bu yana Doğu Türkistan’da tahminen 3 milyon Uygur’u toplayarak toplama kamplarına nakletti ve bu kamplarda yakınlardaki çiftliklerde ve fabrikalarda çalışmaya zorladı.
De Pulford, üzerlerinde baskı kurulmadığı sürece Çinli şirketlerin Uygurları zorla çalıştırmaya devam edeceğini söyledi.
RFA’ya yaptığı açıklamada De Pulford, “Umarım bir şeyler değişir, ancak gürültü ve çok fazla kampanya olmadan değişmeyecek” dedi. “Umalım ki insan hakları, durum tespiti düzenlemeleri gerçekten devreye girdiğinde bir deniz değişimini etkilemeyi başarsın. Partiler arası ortak bir uluslararası kampanya olmadan da bu gerçekleşmeyecek.”
Dünya Uygur Kongresi Berlin Direktörü Gayur Kurban, hükümetlerin bu konuda şirketlere baskı yapması gerektiğini söyledi.
“UEFA komitesinin bu eylemini kınıyoruz” dedi. “Batılı hükümetlerin insan hakları konularındaki karışık tutumunun, bu tür uluslararası şirketlerin ve para odaklı kurumların insani değerlere göre hareket etme bilincinin azalmasına yol açtığına inanıyoruz.”
“Biz hâlâ bu tür durumların ortaya çıkmasında hükümetlerin sorumluluğunun ciddi olduğuna inanıyoruz.”