Nöbetçi Eczaneler
Yılbaşı gecesi, Çin’in sosyal medyalarından biri olan Doyin’de Hotan Eyaleti, Niya İlçesi, Roqiya Köyü Merkez Anaokulunda Uygur çocuklarının 2024 Yeni Yıl kutlamalarının kısa bir videosu gösterildi. 12 saniyelik bu kısa videoda Uygur çocukları geleneksel Çin kıyafetleri giyiyor, Çince dans ediyor ve davul çalıyor; ayrıca hepsinin Çin Yeni Yılı tebriklerini söylediği de gösteriliyor.
“X”te bu kısa videoyu paylaşan Uygur siyasi gözlemci İlşat Hasan, konuyla ilgili birçok açıklama yazdı. “Çin İmparatorluğu II. Şi (2. Kızıl Hanedan), Uygurlara şiddet ve soykırım politikası uyguladı ve onları Çin kültürünün ‘tanıtımının’ kölesi olmaya zorladı. Bu Uygur çocuklarının Çin kültürünü ‘tanıtmaktan’ başka seçeneği yok. Çocukluktan itibaren aşağılanmanın, etnik ayrımcılığın, zulmün acı tadını tadıyorlar. Ancak Uygurların ruhunu ve kalbini kimse fethedemez. Kültürümüzü, geleneklerimizi, inançlarımızı yeniden canlandıracağımız gibi bağımsız bir Doğu Türkistan’ı da yeniden inşa edeceğiz!”
Daha önce Sincan Üniversitesi’nde Uygur folkloru öğretmeni olarak çalışan ve şu anda ABD’de yaşayan Mehriai Mamteli de, görüşlerini dile getirdi. Çin’in Uygurlara karşı “soyunu kesmek, köklerini yok etmek, boğmak” gibi soykırım politikasının Uygur kültürünü tamamen yok etmenin eşiğinde olduğunu, Uygurların ise ulusal kimlikleri ve varoluşları için sonuna kadar mücadele ettiğini vurguladı.
Uygurları Çinlileştirmeye yönelik bu stratejik planı gerçekleştirmek için Çinli yetkililer son yıllarda Doğu Türkistan’da toplu soykırım gerçekleştiriyor. Aynı zamanda “Çin Halkı Milletler Topluluğu Bilincini Sağlamlaştırmak” sloganıyla Uygur gençlerine yönelik beyin yıkama kampanyasını güçlendiriyorlar.
Almanya’da kültürel antropoloji doktoru ve Uygur kültürü araştırmacısı Rune Stenberg de RFA’ya konu ile ilgili konuştu. Videoda Uygur çocukların geleneksel Çin kıyafetleri giydirildiğini, Çince dans ettiklerini ve yeni yıl kutlamalarını Çince söylemeleri için düzenleme yapıldığını kaydetti. Bu durumun Uygur gençlerinin ulusal kimlik algısı, zihinsel ve psikolojik dünyaları üzerindeki olumsuz etkisine ilişkin görüşlerini de dile getirdi.
İlşat Hasan’ın bu videoyu “X” hesabından paylaşmasının ardından Çin’in Uygur katliamı politikasını kınayan, Uygur sorununa ve Uygur çocuklarının durumuna sempati duyduğunu ifade eden kişilerin olduğu bildirildi. Ancak Doğu Türkistan’da şiddet politikasını meşrulaştırarak Uygurlara saldıranlar da oldu. İlşat Hasan, “X” hesabından yayınlanan videonun yanı sıra diğer sosyal medya ve çeşitli platformlarda da Uygurlara saldıranları anlattı ve görüşlerini vurguladı.
Son yıllarda yurt dışındaki Uygur örgütleri ve yurt dışındaki Uygur topluluğu dünyanın çeşitli yerlerinde Uygur soykırımı konusunda çeşitli konferanslar ve gösteriler düzenleyerek çeşitli ülkelerdeki devlet kurumları ve sıradan vatandaşlar arasında belli bir etki oluşturdu. Ancak Çin bunu önlemek için sınır ötesi karşı propaganda faaliyetlerini güçlendirmeye başladı, hatta Çin’i desteklemek ve Uygur aktivistlerini engellemek için yabancı ülkelerdeki bazı kişileri satın aldı. Geçen yıl 16 Kasım’da Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, San Francisco’daki Moscono Center’da bir toplantıya katılırken, ona karşı protestocularla Çin hükümeti tarafından kiralanan Çinli destekçiler arasında çatışma çıktı. Ayrıca Uygur Hareketi Başkanı Ruşen Abbas’ın 2023 yılı Aralık ayının başında İrlanda’da yaşanan bir haftalık Uygur soykırımı konusunda yürüttüğü faaliyetler de yerel Çin büyükelçiliği tarafından engellendi. Uygur Araştırma Merkezi Müdürü Abdulhakim İdris’in geçtiğimiz yıl 8 Aralık’ta Endonezya’da düzenlediği etkinliklere, Çin yanlısı bazı Endonezyalılar müdahale ederek, Endonezceye çevrilen kitabını yakarak protesto etmişti. Ancak Çin’deki bu engellemelere rağmen Uygur aktivistler ve Uygur örgütleri faaliyetlerini sürdürüyor.
Kaynak: RFA