İlhan Küçük RFE/RL’ye 22 Mart’ta Pekin tarafından kara listeye alınan 10 Avrupalı arasında neden yer aldığı sorulduğunda “Sanırım Profesör İlham Tohti’nin Sakharov Ödülü’ne aday gösterilmesindeki aktif rolüm nedeniyle” dedi.
Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi’deki bir Çin mahkemesi 2014 yılında iki gün süren bir duruşmanın ardından Tohti’yi bölücülük suçlamasıyla ömür boyu hapis cezasına çarptırdı. Pekin’in Uygurlara yönelik politikalarını açıkça eleştiren eski bir üniversite profesörü olan Tohti suçsuz olduğu bilinmektedir.
Avrupa Parlamentosu 2019 yılında Tohti’ye Sakharov Ödülü verilmesi yönünde oy kullanmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Doğu Türkistan’daki çoğunluğu Müslüman Uygur topluluğunun haklarının istismar edilmesi nedeniyle Çinli yetkililere ve şirketlere karşı koordineli Batı yaptırımlarının uygulanmasının ardından İlhan Küçük’ün kısasa kısas kara listesinde yer aldığını duyurdu.
Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, İngiltere ve Kanada tarafından 22 Mart’ta ortaklaşa uygulamaya konulan Batılı yaptırımlar, ABD Başkanı Joe Biden’ın Ocak ayında göreve gelmesinden bu yana Pekin’e yönelik ilk koordineli eylem oldu.
Aktivistler ve BM hak uzmanları en az bir milyon Müslümanın uzak bölgedeki kamplarda alıkonulduğunu söylüyor.
Pekin başlangıçta kampların varlığını reddetti. Ancak önemli kanıtlarla karşılaşınca şimdi kampların mesleki eğitim vermek için orada olduğunu iddia ediyor. Ayrıca kampların İslami aşırıcılıkla mücadele için gerekli olduğunu iddia ediyor.
Küçük’ün yanı sıra Pekin, Avrupa Parlamentosu’nun diğer dört üyesine de yaptırım uyguladı: Almanya’dan Reinhard Butikofer ve Michael Gahler, Fransa’dan Raphael Glucksmann ve Slovakya’dan Miriam Lexmann.
Hollanda, Belçika ve Litvanya’dan politikacılar ve İsveç’ten iki bilim adamı da Pekin’in yaptırım listesinde yer aldı.
Çin yaptırımları 10 Avrupalının da Çin’e, Hong Kong’a ya da Çin’in özel yönetim bölgesi Makao’ya girişini yasaklıyor. Avrupalıların bağlantılı olduğu bazı şirket ve kuruluşların da Çin’de faaliyet göstermesine izin verilmiyor.
İlhan Küçük Bulgaristan’da Hak ve Özgürlükler Hareketi (DPS) adlı bir siyasi partinin üyesi.
Bu parti komünizmin çöküşünden sonra, 1980’lerde komünist yetkililerin Bulgaristan’ın etnik Türk nüfusuna karşı uyguladığı acımasız baskılara tepki olarak kurulmuştur.
Küçük RFE/RL’ye yaptığı açıklamada Tohti’nin 2019 Sakharov Ödülü’nü alması için lobi yaptığını çünkü “İlham Tohti her zaman hem çoğunluğun hem de azınlığın bir arada yaşaması için mücadele etmiştir. Bu onun felsefesidir – birlikte yaşamak. Bu bana felsefe olarak çok yakın.”
Küçük, “Ben her zaman Avrupa Birliği ile Çin arasında aktif bir diyalog olması gerektiğini söyleyen bir kişiyim, ancak bu insan hakları ve özgürlükler konusunda aktif bir diyaloğu engellemez” dedi.
“[Çin politikaları hakkında] edindiğimiz bilgiler [Uygur] nüfusunun kültürel ve dini kimliğinin silinmeye çalışıldığını gösteriyor” dedi.
Küçük, AB’nin Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikasından sorumlu Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’e Çinli yetkililerle yaptığı tüm görüşmelerde Çin’in Uygurlara yönelik hak ihlalleri konusunu gündeme getirmesi çağrısında bulundu.