Bir insan hakları örgütü Kazakistan’ı, birkaç hafta önce Doğu Türkistan’dan kaçan 23 yaşındaki Kazak Türkünü Çin’e sınır dışı etmemeye çağırdı ve orada zulüm ve gözaltıyla karşılaşabileceği uyarısında bulundu.
Doğu Türkistan’daki Kazak Türkü baskı mağdurları için kampanya yürüten gönüllü bir grup olan Atayurt, Cuma günü yaptığı açıklamada Yerzhanat Abai olarak tanımlanan kişinin Kazak polisi tarafından tutulduğunu doğruladı.
Grubun başkanı Serikcan Bilaş, Çin vatandaşı olan Yerganat Abai’nin Çin sınırından yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Almatı eyaletinin Zarkent ilçesindeki Panfilov şehir gözaltı merkezinde tutulduğunu söyledi.
Serikcan şunları ekledi: “Sincan Ulusal Güvenlik Servisi ya da Kazakistan Ulusal Güvenlik Servisi tarafından her an gizlice Çin’e sınır dışı edilebilir ve kimse onun tam durumunu bilmiyor. Ancak bu durum dünyaya duyurulursa Kazak hükümeti onu zorla iade edebilir.”
Amerika Birleşik Devletleri’nde sürgünde yaşayan Serikcan Bilaş, iktidardaki Çin Komünist Partisi’nin 2017’den bu yana tahminen 1,8 milyon Uygur, Kazak ve diğer Müslüman Türk halklarını toplu gözaltı merkezlerinde tuttuğu Çin toplama kamplarındaki diğer Kazakların serbest bırakılması çağrısında bulunan önde gelen bir aktivist.
Serikcan şunları söyledi: “Doğu Türkistan’daki pek çok genç sık sık polis tarafından çağrılıyor ya da çeşitli bahanelerle, görünüşte kendilerine iş sağlamak amacıyla sözde ‘eğitim’ merkezlerine gönderiliyor. Gerçekte ise Çin anakarasındaki fabrikalarda, çoğunlukla sağlığa zararlı ve ücretlerin Doğu Türkistan’dakinden bile daha düşük olduğu kimya fabrikalarında çalıştırılıyorlar.”
Atayurt’a göre Yerganat Abai 27 Mart’ta Kazakistan’a giriş yaptı ve dört gün sonra Kazak şehri Almatı’da örgütten yardım istedi. Kendisinin Doğu Türkistan’ın İli bölgesine bağlı Gongliu İlçesi’nden olduğunu söyledi.
Çin’den nasıl ayrıldığı ve Kazakistan’da neden gözaltına alındığı bilinmiyor.