Nöbetçi Eczaneler
Victims of Communism Memorial Foundation (VOC) tarafından yapılan araştırma ve analizler, Fransız spor perakendecisi Decathlon’un Çinli üretim ortağı aracılığıyla Uygur zorla çalıştırma işine kapsamlı bir şekilde karıştığını ortaya koyan büyük bir soruşturmayı destekledi. Fransız ulusal TV programı Cash Investigation ve araştırmacı kuruluş Disclose tarafından yayınlanan soruşturma, Uygur işçilerin sistematik olarak sömürüldüğünü ve Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) yaygın insan hakları ihlallerinde bulunduğunun belgelendiği Doğu Türkistan bölgesinden pamuk kullanıldığını ortaya koydu.
VOC Kıdemli Araştırmacısı ve Çin Araştırmaları Direktörü Dr. Adrian Zenz tarafından desteklenen soruşturmaya göre, Decathlon’un ikinci büyük Çinli tedarikçisi Qingdao Jifa Group, ÇKP’nin zorunlu işçi transferi programına derinden bağlı. Soruşturma, Decathlon’un sadece 2022 yılında Jifa’dan 43 milyon € (yaklaşık 45 milyon $) değerinde giysi satın aldığını ortaya çıkardı.
Soruşturma ayrıca Decathlon’un tedarik zincirinde hem çocuk hem de Uygurların zorla çalıştırıldığına dair rahatsız edici kanıtları da ortaya çıkardı.
Jifa’nın Doğu Türkistan’daki yan kuruluşu Xinjiang Xirong Clothing, “Sincan’daki etnik azınlıkları eğitmek” için 29 milyon yuan (yaklaşık 4 milyon dolar) devlet yardımı aldı. Fabrika, belgelenmiş kanıtların Uygur çiftçilerin Çinli yetkililerin baskısı altında sistematik olarak transfer edildiğini gösterdiği Yengisar sanayi parkında yer almaktadır. Soruşturma, işçilerin devlet destekli işe yerleştirilmeyi reddetmeleri halinde sürekli olarak gözaltına alınma tehdidiyle karşı karşıya kaldıklarını ortaya koydu.
Ayrıca soruşturma, Uygur işçilerin evlerinden 4.000 kilometre uzaktaki Shandong eyaletindeki Jifa tesislerine nakledildiğini ortaya koydu. Gizli kamera görüntüleri ve sosyal medya kanıtları, Decathlon ürünleri üreten Jifa fabrikalarının Doğu Türkistan’dan transfer edilen işçileri aktif olarak işe aldığını ve devlet sübvansiyonlarının bu zorla işçi transferlerini desteklediğini ortaya koydu. Bu arada, Yengisar’da, yetkililerin “mesleki eğitim merkezi” olarak tanımladıkları yer, Jifa’nın yan fabrikasına bir kilometreden daha kısa bir mesafede faaliyet gösteriyor. Tesis, okul belgelerinde “askeri tarzda bir ortam” olarak tanımlanan, öğrencilerin zorunlu vatanseverlik ritüellerini yerine getirdiği ve yoğun Mandarin dili eğitiminden geçtiği bir ortam uyguluyor.
Dr. Zenz, “Bu mesleki eğitim okulları özellikle genç Uygurları endoktrinasyon, kültürel asimilasyon ve mezuniyet sonrası zorunlu çalışma görevleri için hedef alıyor” diyor. “Bu da bir tür beyin yıkamadır.”
Pamuk tedarikiyle ilgili ifşaat özellikle endişe verici. Bir Jifa yöneticisi Decathlon ürünlerinde kullanılan pamuğun “yarım milyondan fazla Uygur’un pamuk toplamaya ve işlemeye zorlandığı Doğu Türkistan’dan gelebileceğini” doğruladı. Daha da rahatsız edici olanı, yönetici “pamukların Decathlon tarafından seçildiğini” açıklayarak şirketin sorumlu kaynak kullanımı uygulamaları hakkındaki kamuoyu iddialarıyla çelişti.
Jifa’nın Sanzhiwang fabrikasına yapılan gizli bir ziyaret sırasında, müfettişler Decathlon polo tişörtlerini monte eden 12 yaşındaki bir kızı da belgeledi – Çin’in yasal çalışma yaşı olan 16’nın çok altında.
Bulgular, Avrupa Birliği’nin ABD, Kanada ve Birleşik Krallık’ta halihazırda yürürlükte olan benzer önlemleri takiben 2027 yılına kadar zorla çalıştırılan ürünleri yasaklayan yeni düzenlemeleri uygulamaya hazırlandığı bir dönemde geldi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin 2021 yılında her iki şirketi de tedarik zincirlerindeki potansiyel zorla çalıştırma konusunda sorgulamasına rağmen Decathlon, Uygur işçilerin sömürülmesine karışan tedarikçilerle ilişkisini sürdürdü.